Czy komornik może zająć gospodarstwo rolne?

Co zrobić kiedy rolnik otrzymuje od komornika sądowego postanowienie o wszczęciu egzekucji i zajęciu przedmiotów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego?

Czy rzeczywiście komornik sądowy może zająć rzeczy lub nieruchomości wchodzące w skład gospodarstwa rolnego? Czy może są jakieś ograniczenia?

Wyjaśnić należy, że prawo wprowadza zasadę, że egzekucja komornicza nie może prowadzić do likwidacji gospodarstwa rolnego. Od roku obowiązuje rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 5 lipca 2017 r. w sprawie określenia przedmiotów należących do rolnika prowadzącego gospodarstwo, które nie podlegają egzekucji. Rozporządzenie stanowi uzupełnienie katalogu przedmiotów wyłączonych spod egzekucji wymienionych w treści art. 829 Kodeksu postępowania cywilnego.

Wyłączenia spod egzekucji

W efekcie rozszerzenia katalogu rzeczy wyłączonych spod egzekucji, w razie skierowania egzekucji sądowej przeciwko rolnikowi, który prowadzi gospodarstwo, egzekucji tej nie podlegają:

1. stado podstawowe zwierząt gospodarskich:

• bydła mlecznego,
• bydła mięsnego,
• koni,
• kóz,
• owiec,
• świń,
• drobiu,
• zwierząt futerkowych,
• innych gatunków, stanowiących podstawę produkcji zwierzęcej w gospodarstwie rolnym dłużnika;

Instytut Zootechniki – Państwowy Instytut Badawczy w Krakowie przyjął definicję stada podstawowego w następującym brzmieniu: stado podstawowe stanowią zwierzęta utrzymywane w celu uzyskania potomstwa zgodnie z cyklem reprodukcyjnym właściwym dla danego gatunku i które są niezbędne do utrzymania ciągłości produkcji prowadzonej w gospodarstwie zagrożonym egzekucją sądową.

2. zwierzęta gospodarskie, poza stadem podstawowym, w drugiej połowie okresu ciąży i w okresie odchowu potomstwa oraz:

• źrebięta do 6 miesięcy,
• cielęta do 4 miesięcy,
• jagnięta do 3 miesięcy,
• prosięta do 2 miesięcy,
• koźlęta do 5 miesięcy;

3. stado użytkowe drobiu, co do którego zawarto umowę na dostawę ptaków z tego stada lub produktów pochodzących od tych ptaków;
4. zwierzęta futerkowe, co do których hodowca zawarł umowę na dostawę skór tych zwierząt;
5. rodziny pszczele pszczoły miodnej (Apis mellifera) wraz z zasiedlonymi przez te rodziny ulami;
6. podstawowe maszyny, narzędzia i urządzenia rolnicze, w ilości niezbędnej do pracy w gospodarstwie, w tym ciągniki rolnicze z maszynami i sprzętem współpracującym, samobieżne maszyny rolnicze niezbędne do uprawy, pielęgnacji, zbioru i transportu ziemiopłodów;
7. silosy na zboża i pasze;
8. zapasy paliwa i części zamienne, niezbędne do normalnej pracy ciągnika i maszyn rolniczych, na okres niezbędny do zakończenia cyklu produkcyjnego;
9. materiał siewny, zboże i inne ziemiopłody niezbędne do siewów lub sadzenia w gospodarstwie rolnym dłużnika, w ilości niezbędnej w danym roku gospodarczym;
10. zapasy opału na okres 6 miesięcy;
11. nawozy, środki ochrony roślin oraz środki wspomagające uprawę roślin, w ilości niezbędnej na dany rok gospodarczy dla gospodarstwa rolnego dłużnika;
12.zapasy paszy i ściółki dla inwentarza wymienionego w pkt 1-4, do najbliższych zbiorów;
13.podstawowy sprzęt techniczny, niezbędny do zakończenia cyklu danej technologii produkcji w przypadku gospodarstwa specjalistycznego;
14. zaliczki na poczet dostaw produktów rolnych;
15. budynki gospodarcze i grunty rolne, niezbędne do hodowli zwierząt w proporcji uzależnionej od wielkości stada podstawowego i niezbędnej nadwyżki inwentarza;
16. budynki gospodarcze magazynowe, składowe, przechowalnie oraz szklarnie, tunele foliowe i inspekty do prowadzenia produkcji roślinnej w gospodarstwie rolnym wraz z wyposażeniem.

Opinia Izby rolniczej

Co więcej, komornik nie może prowadzić egzekucji nadwyżki inwentarza żywego ponad stado podstawowe czy przedmiotów wskazanych powyżej pod ilość wyznaczoną jeżeli komornik, po zasięgnięciu opinii izby rolniczej właściwej ze względu na położenie gospodarstwa rolnego dłużnika, uznaje za niezbędne do prowadzenia tego gospodarstwa.

Komornik ma obowiązek w terminie 3 dni po dokonaniu zajęcia, wystąpić do izby rolniczej, właściwej ze względu na położenie gospodarstwa rolnego dłużnika, z wnioskiem o wydanie, w terminie 14 dni, opinii, w zakresie przedmiotów objętych egzekucją, czy są niezbędne do prowadzenie gospodarstwa rolnego. Do czasu wydania opinii komornik musi wstrzymać się z dokonaniem czynności egzekucyjnych dotyczących nadwyżki inwentarza. W razie uznania ich za niezbędne do prowadzenia gospodarstwa rolnego, komornik ma obowiązek umorzyć postępowanie egzekucyjne w tym zakresie.

Wyjątki

Należy jednak pamiętać, że wyłączenia objęte powyższym rozporządzeniem nie obejmują spraw egzekucyjnych dotyczących alimentów, renty mającej charakter alimentów, należności powstałych w związku z pracą zarobkową, wykonywaną w gospodarstwie rolnym dłużnika, zaległych za okres krótszy niż 6 miesięcy. Przepisów rozporządzenia nie stosuje się również w razie równoczesnego skierowania egzekucji do wszystkich nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego prowadzonego przez dłużnika.
Podkreślić należy, że na mocy odrębnych uregulowań, egzekucji nie podlegają także dopłaty bezpośrednie otrzymywane przez rolników.
Jeśli zatem komornik prowadzi egzekucję przeciwko wyżej wymienionym składnikom majątku rolnika, robi to prawdopodobnie w sposób nieprawidłowy a rolnik powinien jak najszybciej złożyć wniosek o umorzenie tego postępowania.

Podziel się tym wpisem!