Rozwód rolników – zarząd gospodarstwem rolnym w trakcie rozwodu

Co z gospodarstwem rolnym w trakcie rozwodu?

Często zdarza się, że w trakcie trwania rozwodu małżonkowie są na tyle skonfliktowani, że nie są w stanie wspólnie prowadzić gospodarstwa rolnego, zarządzać pracami koniecznymi do wykonania w tym gospodarstwie czy zarządzać funduszami. Prawidłowe funkcjonowanie gospodarstwa rolnego wymaga jednak szybkich reakcji, ponieważ tryb prac rolnych uzależniony jest od pory roku czy warunków atmosferycznych. Podjęcie decyzji o wykonaniu zabiegu pielęgnacyjnego czy o zbiorze plonów następuje niekiedy z godziny na godzinę i nie ma tu miejsca na długotrwałe rozmowy pomiędzy małżonkami i podjmowanie wspólnych decyzji. Przedłużanie chwili podjęcia decyzji o rozpoczęciu określonych prac polowych może doprowadzić do obniżenia plonów, zniszczenia ich czy narażenia gospodarstwa na straty.

Dlatego też, w trakcie trwania rozwodu małżonek, który dotychczas zajmował się w przeważającej części prowadzeniem gospodarstwa rolnego ma możliwość samodzielnego podejmowania decyzji w celu prawidłowego funkcjonowania tego gospodarstwa.

Kto może zarządzać gospodarstwem rolnym w trakci rozwodu?

W czasie trwania wspólności ustawowej tj. do czasu prawomocnego rozwodu lub do czasu zawarcia intercyzy, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Natomiast, każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym w sprawach zwykłego zarządu. Wykonywanie zarządu obejmuje natomiast czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Jeśli zatem jeden z małżonków blokuje decyzje drugiego małżonka np. o koniecznym zakupie środków chemicznych w celu pielęgnacji upraw, drugi małżonek ma prawo samodzielnie podjęć tę decyzję, informując współmałżonka o powstałych kosztach.

Jednakże, nie wszystkie decyzje mogą być podejmowane samodzielnie.

Kiedy potrzebna jest zgoda drugiego małżonka?

Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania:

• czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków;
• czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia prawa rzeczowego, którego przedmiotem jest budynek lub lokal;
• czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia i wydzierżawienia gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa;
• darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.

Ważność umowy, która została zawarta przez jednego z małżonków bez wymaganej zgody drugiego, zależy od potwierdzenia umowy przez drugiego małżonka. Sprzeciw małżonka jest skuteczny wobec osoby trzeciej, jeżeli mogła się z nim zapoznać przed dokonaniem czynności prawnej.

W jaki sposób powinna być wyrażona zgoda przez drugiego małżonka?

Druga strona może wyznaczyć małżonkowi, którego zgoda jest wymagana, odpowiedni termin do potwierdzenia umowy. W zakresie czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu majątkiem wspólnym stanowisko drugiego z małżonków nie musi być wyrażone w postaci stania się przez tego małżonka stroną czynności prawnej; wystarczające jest wyrażenie zgody.

Druga strona staje się wolna po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu. Należy pamiętać, że jednostronna czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna.

Co zrobić jeśli małżonek nie wyraża zgody?

Jeżeli jeden z małżonków odmawia zgody wymaganej do dokonania czynności, albo jeżeli porozumienie z nim napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody, drugi małżonek może zwrócić się do sądu o zezwolenie na dokonanie czynności. Sąd udziela zezwolenia, jeżeli dokonania czynności wymaga dobro rodziny.

Orzeczenie sądu wydane w wyniku postępowania o wyrażenie zgody na dokonanie takiej czynności zarządu, zastępuje taką zgodę małżonka i pozwala drugiemu małżonkowi na prawidłowy zarząd gospodarstwem rolnym, bez uszczerbku dla jego zysków czy rozwoju.

A co po rozwodzie?

Z chwilą uprawomocnienia się wyroku rozwodowego ustaje wspólnoścć majątkowa, co prowadzi do zmiany sytuacji prawnej przedmiotów objętych bezudziałową wspólnością majątkową, w wyniku której stają się one współwłasnością małżonków w częściach ułamkowych. Prościej mówiąc, w czasie małżeństwa każdy z małżonków posiadał po 100% udziałów we współwłasności, a po rozwodzie każdy z małżonków posiada co do zasady po 50% udziałów.

Z chwilą rozwodu każdy z małonków może żadać podziału majątku wspólnego.

O podziale majątku wspólnego rolników przeczytasz w kolejnym wpisie.

Zdjęcie: pixabay.com

Podziel się tym wpisem!