Zarzut zasiedzenia ochroną przed wydaniem nieruchomości

Zarzut zasiedzenia ochroną przed wydaniem nieruchomości

Posiadam nieruchomość gruntową od dwudziestu pięciu lat, którą wykorzystuję rolniczo i rekreacyjnie. Działka jest ogrodzona i połączona z innymi należącymi do mnie gruntami. Wcześniej przez trzydzieści lat była we władaniu moich rodziców. W ostatnim czasie otrzymałem pozew o wydanie przedmiotowej nieruchomości od spadkobierców wpisanego w księdze wieczystej właściciela. Co w tej sytuacji mogę zrobić? Czy będę musiał zwrócić ziemię?

Czym jest zasiedzenie?

Nabycie nieruchomości może nastąpić nie tylko w wyniku zawarcia umowy sprzedaży czy też w następstwie dziedziczenia. Przepisy kodeksu cywilnego przewidują bowiem imożliwość nabycia nieruchomości przez sam fakt posiadania (bez tytułu własności) przez określony okres. 
 
Osoba będąca posiadaczem nieruchomości nieprzerwanie od lat dwudziestu (w dobrej wierze) lub lat trzydziestu (w złej wierze), która włada nią jak właściciel lecz nim nie będąca, może wystąpić na drogę sądową z wnioskiem o stwierdzenie zasiedzenia.

Celem podjęcia takich działań jest przede wszystkim usunięcie rozbieżności pomiędzy stanem prawnym, a istniejącym stanem faktycznym. Przesłankami warunkującymi uwzględnienie przedmiotowego wniosku będzie więc upływ określonego w ustawie czasu oraz fakt wykonywania posiadania w dobrej lub złej wierze. Zgodnie z orzecznictwem dobra wiara polega na usprawiedliwionym w danych okolicznościach przekonaniu posiadacza, że przysługuje mu takie prawo do władania rzeczą, jakie faktycznie wykonuje (Postanowienie SN z 7.05.1971 r., I CR 302/71, LEX nr 6921).

Natomiast złą wiarą czynienia, gdy posiadacz wiedział, że obejmowana przez niego nieruchomość nie należy do niego. Zła wiara zachodzi wówczas, dana osoba wie (ma świadomość) o nieistnieniu określonego prawa, stosunku prawnego lub sytuacji prawnej albo też nie wie, jednakże należy uznać, że wiedziałby, gdyby w konkretnych okolicznościach postępował rozsądnie, z należytą starannością i zgodnie z zasadami współżycia społecznego. Innymi słowy w złej wierze jest ten, kto powołując się na prawo lub stosunek prawny wie, że one nie istnieją, ewentualnie jego mylne wyobrażenie o ich istnieniu nie jest usprawiedliwione. Inaczej zła wiara to znajomość prawdziwego stanu rzeczy, odbiegającego od twierdzeń zainteresowanego, albo nieusprawiedliwiona niewiedza o tym stanie rzeczy. (Wyrok SA w Warszawie z 27.04.2015 r., I ACa 1486/14, LEX nr 1766097).
 
Podjęcie kroków prawnych w tym zakresie, może spotkać się z negatywnym odbiorem osób trzecich, którzy często posiadają interes prawny lub faktyczny. Najczęściej - tak jak w Pańskiej sytuacji - są to spadkobiercy właściciela, ostatnio wpisanego do księgi wieczystej.
 

Zarzut zasiedzenia

Powyższe nie pozbawia posiadacza ochrony prawnej. W przytoczonym stanie faktycznym, w odpowiedzi na pozew, należałoby podnieść zarzut zasiedzenia. Sąd będzie zobowiązany go rozpatrzyć. Jeśli stwierdzi, że zostały spełnione przesłanki zasiedzenia, oddali powództwo o wydanie nieruchomości. Tym samym, merytorycznie rozpozna przesłanki zasiedzenia nieruchomości.  
 
Niemniej jednak, zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem, samo uzyskanie korzystnego rozstrzygnięcia nie jest podstawą do uznania, że w świetle prawa pozostaje Pan właścicielem nieruchomości.
 
Koniecznym będzie więc wystąpienie z wnioskiem o stwierdzenie zasiedzenia.
 

Jak napisać wniosek o stwierdzenie zasiedzenia? - elementy wniosku
 

Wniosek powinien zawierać:

• datę i miejsce sporządzenia wniosku;
• oznaczenie sądu, do którego jest skierowany;
• imię i nazwisko wnioskodawcy oraz uczestników, tj. dane wszystkich osób zainteresowanych w sprawie, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników;
• oznaczenie wartości nieruchomości;
• oznaczenie rodzaju pisma;
• określenie żądania
• określenie nieruchomości (miejsca położenia, numeru księgi wieczystej);
• określenie daty wejścia w posiadanie;
• powołanie wszystkich faktów oraz dokumentów świadczących o wejściu w posiadanie;
• podpis wnioskodawcy (albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika);
• wymienienie załączników

Sprawy o zasiedzenie nieruchomości są rozpoznawane przez sąd rejonowy, właściwy dla miejsca położenia nieruchomości. Wniosek podlega opłacie sądowej. Obecnie opłata jest stała i wynosi 2.000 zł.
 
Postanowienie o stwierdzeniu zasiedzenia uprawnia do złożenia wniosku o wpis do księgi wieczystej, co kończy proces uregulowania sytuacji prawnej nieruchomości będącej w Pana posiadaniu. 

Autor: aplikant radcowski Małgorzata Mądrzejewska - członek zespołu Kancelarii adwokackiej adwokat Justyny Jarentowskiej, Kancelaria Prawa Rolnego 

 
***

Każdy problem prawny powinien być rozpatrywany indywidualnie. Powyższe informacje są jedynie ogólnymi zasadami i zawierają jedynie streszczenie ogólnego zagadnienia.
 
W celu uzyskania indywidualnej i kompleksowej porady prawnej z zakresu prawa rolnego należy skontaktować się z adwokatem Justyną Jarentowską - adwokat@jarentowska.pl lub kontakt@jarentowska.pl. Możliwy jest także kontakt telefoniczny pod numerem telefonu: 785 044 447 lub kontakt przez Formularz kontaktowy.
 
Mam nadzieje, że powyższe informacje okazały się pomocne. Jeśli dalej masz jakieś wątpliwości dotyczące prawa rolnego zadaj pytanie w komentarzu poniżej. Postaram się Ci pomóc.
 
Źródła: Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego; Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r.o kosztach sądowych w sprawach cywilnych; zdjęcie: pixabay.com;
 

Hasła: zasiedzenie; czym jest zasiedzenie; przesłanki zasiedzenia; wniosek o stwierdzenie zasiedzenia; elementy wniosku o stwierdzenie zasiedzenia; dobra i zła wiara zasiedzenie; jak zasiedzieć nieruchomość; nabycie nieruchomości poprzez zasiedzenie; opłata za zasiedzenie; jaki sąd przy zasiedzeniu; zarzut zasiedzenia; pozew o wydanie nieruchomości; zarzut zasiedzenia w sprawie o wydanie nieruchomości