Testament- jak sporządzić?

„Jestem starszą osobą. Moim majątkiem jest dom, ziemia oraz kolekcja biżuterii. Chciałabym, żeby po mojej śmierci moja córka otrzymała biżuterię i dom, a syn pole. Ponieważ mam niepełnosprawną rękę, nie mogę samodzielnie pisać. Podyktowałam mojej wnuczce swój testament, który następnie osobiście podpisałam. Czy będzie on ważny?”

Odpowiedź: Nie.

Sporządzenie testamentu jest czynnością istotną, gdy chcemy rozdysponować swój majątek pomiędzy poszczególne osoby. W testamencie możemy także wydziedziczyć kogoś z kręgu swoich spadkobierców.

KIEDY TESTAMENT JEST WAŻNY?

Testament można sporządzić np. odręcznie lub u notariusza. Istnieje też testament zwany allograficznym, który sporządza się ustnie w obecności dwóch urzędowych świadków.

Testament pismeny (holograficzny) będzie ważny tylko wówczas, gdy spadkobierca napisze go w całości pismem ręcznym. Jest to czynność osobista, niemożliwa do wykonania przez pełnomocnika. Testamentu nie może także sporządzic wspólnie małżeństwo. Nie może również zostać spisany maszynowo.

Ważny testament odręczny jest w całości napsany własnoręcznie, zawiera datę oraz podpis. Przy tych czynnościach nie muszą asystować świadkowie. Należy jednak pamiętć, że nie będzie ważnytestament sporządzony przez kogoś innego w naszym imieniu. Gdy zdarzy się sytuacja, że testator nie opatrzy testamentu datą, będzie on ważny, gdy nie wywoła żadnych wątpliwości co do zdolności spadkodawcy do sporządzenia testamentu lub jego treści.

Wadą testamentów odręcznych jest również duże ryzyko niedokładności. Często zdarza się, że poprzez nieprecyzyjne sformułowania użyte przez testatora pojawiają się wśród spadkobierców watpliwości dotyczące zapisów lub wydzieczenia. Wówczas konieczne będzie rozstrzygnięcie wątpliwości przez sąd, co może doprowadzić do zastąpienia woli testatora rozwiązaniami ustawowymi, zgodnymi z zasadami dziedziczenia ustawowego w Kodeksie cywilnym. Ponadto testament odręczny może ulec zniszczeniu przypadkowemu lub celowemu z ręki niezadowolonego spadkobiercy. Dlatego bardzo ważne jest, aby jasno i precyzyjnie formułować swoje rozporządzenia.

Z kolei testament notarialny sporządzany jest przez notariusza, zgodnie z wolą testatora. Powoduje to, że czynności notarialne zyskują moc dokumentu urzędowego – w konsekwencji bardzo trudne jest jego skuteczne podważenie. Osoba, w której interesie jest zaprzeczenie treści dokumentu urzędowego musi te okoliczności udowodnić. Testament notarialny jest najbezpieczniejszą formą spisania ostatniej woli. Przemawia za tym również istnienie Notarialnego Rejestru Testamentów, do którego wpisywane są sporządzone testamenty. Treść dokumentu nie jest ujawniana. Publikuje się tylko miejsce jego przechowywania. Za życia testatora wpis w rejestrze jest niejawny, ale w każdej chwili może on zwrócić się po informacje o swoich testamentach.

JAK POWOŁAĆ SPADKOBIERCÓW?

W testamencie można powołać do spadku jedną lub kilka osób, niekoniecznie pełnoletnich. Można także przekazać majątek osobie prawnej lub fundacji. Najważniejszą czynnością jest przyporządkowanie poszczególnych składników majątku do konkretnego spdkobiercy – jeśli jest to dla spadkodawcy istotne i zależy mu na określonym rozdysponowaniu składników majątku. Testament nie musi być rozbudowany. Zachowuje skuteczność jednozdaniowy testament: „Do całości spadku powołuję swojego syna Jacka Dobrowolskiego.”. Osobą wskazaną w testamencie nie musi być członek rodziny.

KONKRETNA RZECZ DLA KONKRETNEJ OSOBY

W tym celu stosuje się zapis zwykły lub widykacyjny. Różnica pomiędzy nimi polega na chwili przejścia własności rzeczy na spadkobiercę. Zapis windykacyjny (niemożliwy w testamencie własnoręcznym) powoduje przejście własności rzeczy na spadkobiercę wraz z chwilą śmierci spadkodawcy. W ten sposób można zapisać w spadku np. przedsiębiorstwo (uwaga – konieczna forma aktu notarialnego!). Przy zapisie zwykłym przejście własności następuje dopiero z chwilą spełnienia określonego świadczenia majątkowego, do czego zobowiązany jest spadkobierca.

TESTAMENT A ZACHOWEK

Należy pamiętać, że sporządzenie testamentu będzie wiązało się z pojawieniem się wśród osób pominiętych w testamencie, a którym przysługiwałby spadek z ustawy (np. mąż, dziecko, wnuk) uprawnienia do dochodzenia zachowku. W zależnosci od wieku spadkobiercy lub jego ewentualnej trwałej niezdolności do pracy będzie mu przysługiwała wartość ½ lub 2/3 udziału spadkowego. Spadkobierca pominięty będzie mógł wystąpić z tym roszczeniem przeciwko spadkobiercom testamentowym.

Więcej o zachowku zobacz tu.

Pozbawienie kogoś prawa do zachowku to wydziedziczenie. O wydziedzicczeniu szczegółowo znajdziesz tutaj.

W treści testamentu należy wówczas wskazać kogo się wydziedzicza i dlaczego. Są mozliwe trzy sytuacje wydziedziczenia członka rodziny – gdy spadkobierca:

1. postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego;
2. dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci;
3. uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.

Podsumowując, aby skutecznie sporządzić testament nalezy w całości spisać go pismem ręcznymi podpisać lub udać się do notariusza.

*****************

Każdy problem prawny powinien być rozpatrywany indywidualnie. Powyższe informacje są jedynie ogólnymi zasadami i zawierają jedynie streszczenie ogólnego zagadnienia.

W celu uzyskania indywidualnej i kompleksowej porady prawnej z zakresupodziału majątku ależy skontaktować się z adwokatem Justyną Jarentowską.

Mam nadzieje, że powyższe informacje okazały się pomocne. Jeśli dalej masz jakieś wątpliwości dotyczące podziału majątku wspólnego zadaj pytanie w komentarzu poniżej. Postaram się Ci pomóc.

Ufam, że odpowiedziałam na Twoje pytania. Jeżeli zainteresował Cię wpis polub moją stronę na facebooku – Facebook AGRO-PRAWO.

Źródła: zdjęcie: pixabay.com; Kodeks cywilny,

Podziel się tym wpisem!